Manikrao khule January rain ; पुढील दोन महिने राज्यात हवामान असे राहणार माणिकराव खुळे यांचा अंदाज.
राज्यातील हवामानाबाबत आणि प्रामुख्याने थंडीच्या कडाक्याबाबत हवामान तज्ज्ञ माणिकराव खुळे यांनी सविस्तर माहिती दिली आहे. सध्या राज्यामध्ये थंडीचा जोर चांगला असून, ही थंडी पुढील काही काळ टिकून राहण्याचा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे. प्रामुख्याने १५ फेब्रुवारीपर्यंत थंडीचा कालावधी असून, त्यामध्ये विविध टप्प्यांत थंडीचे प्रमाण कमी-अधिक होऊ शकते.
पुढील १५ दिवस किंवा जानेवारी महिन्याच्या अखेरीपर्यंत राज्यात पावसाची कोणतीही शक्यता नाही. सध्या ‘ला निना’ सक्रिय झाल्याची चर्चा असली तरी तो अत्यंत कमकुवत अवस्थेत आहे. त्यामुळे त्याचा महाराष्ट्रातील किंवा दक्षिण भारतातील पावसावर कोणताही मोठा परिणाम होणार नाही. शेतकऱ्यांनी पावसाची धास्ती बाळगण्याचे कारण नाही, असे खुळे सरांनी स्पष्ट केले आहे.
यंदाच्या थंडीचे मुख्य कारण ‘इंडियन ओशन डायपोल’ (IOD) नकारात्मक असणे हे आहे. बंगालच्या उपसागरातील पाण्याचे तापमान अरबी समुद्रापेक्षा जास्त असल्याने पावसाच्या प्रणाली दक्षिण भारतातच मर्यादित राहिल्या. यामुळे महाराष्ट्रात ढगाळ वातावरण तयार झाले नाही आणि उत्तरेकडून येणाऱ्या थंड वाऱ्यांचा प्रवाह विनाअडथळा सुरू राहिला. यामुळेच यंदा राज्यात कडाक्याची थंडी अनुभवायला मिळत आहे.
थंडीच्या लाटांबाबत सांगताना खुळे सरांनी स्पष्ट केले की, डिसेंबरअखेरपर्यंत थंडी कायम राहील. जानेवारी महिन्यात राज्यात थंडीच्या लाटांची शक्यता अधिक आहे. विशेषतः उत्तर आणि दक्षिण महाराष्ट्र अशा दोन्ही भागांत थंडीचा कडाका जाणवेल. ३१ डिसेंबरपर्यंत थंडी टिकून राहील आणि जानेवारीच्या पहिल्या आठवड्यात थोडा चढ-उतार होऊन पुन्हा थंडी जोर धरेल. २६ जानेवारीपर्यंत थंडीचा हा प्रभाव जाणवत राहणार आहे.
शेतकऱ्यांसाठी हा थंडीचा काळ रब्बी पिकांसाठी, विशेषतः गहू आणि हरभरा यांसारख्या पिकांसाठी अत्यंत पोषक आहे. ढगाळ वातावरण नसल्यामुळे पिकांना पुरेसा सूर्यप्रकाश मिळेल, ज्यामुळे प्रकाश संश्लेषणाची प्रक्रिया चांगली होईल. मात्र, शेतकऱ्यांनी पिकांना अतिसिंचन करणे टाळावे. जास्त पाणी दिल्यास थंडीचा पिकांवर विपरीत परिणाम होऊ शकतो. या हवामानामुळे रोगराईचा प्रादुर्भाव कमी राहील, त्यामुळे हा हंगाम बंपर उत्पादनाचा ठरू शकतो.
गारपिटीबाबत सध्या तरी कोणतीही भीती बाळगण्याची गरज नाही. गारपिटीचा मुख्य काळ हा फेब्रुवारी, मार्च आणि एप्रिल महिन्यात असतो. सध्याचे वातावरण पिकांच्या वाढीसाठी उत्तम असून, शेतकऱ्यांनी आत्मविश्वासाने आपल्या शेतीचे नियोजन करावे आणि या नैसर्गिक अनुकूलतेचा फायदा घ्यावा, असा सल्लाही यावेळी देण्यात आला आहे.
